၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့ရှေ့ဆိုင်ရာအားဖြင့် ပြန်လည်ထိခိုက်လာခဲ့သည်၊ အော်တိုက်ပြန်လာမှုများ၊ ရူးသီး-ယူကျွန်း စစ်ပွဲ၊ אנောဂျစ်ကြောင်းနှင့် လျော်ကြေးမှုကြောင့်ဖြစ်သည်။ ရှေ့ဆိုင်ရာစီးပွားရေးများအတွက် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးသည် လျော်ကြေးမှုက ဆက်လက်တိုးခြင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု (Fed) က ကုန်းကို အလွန်မြင့်တဲ့အားဖြင့် တိုးခဲ့သည်။ ထို့ပြင် လူငယ်စီးပွားရေးများနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးစီးပွားရေးများသည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပြန်လည်လာမှုအတွင်း ပိုမိုကြီးမားသော အားဖြင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ အများစုသည် အော်တိုက်ပြန်လာမှုကို အားကောင်းစွာ ကာကွယ်နိုင်သည်၊ ရူးသီး-ယူကျွန်း စစ်ပွဲကြောင့် အစားအစာနှင့် အောဂျစ်ကြောင်းပြောင်းလဲမှုများကြောင့် ဒီမှာ ပိုမိုကြီးမားသော အားဖြင့် ထိခိုက်လာသည်။ ထို့ပြင် Fed က ကုန်းကို မြင့်တဲ့အားဖြင့် တိုးခဲ့သည်၊ ဒီမှာ အားလုံးကို ပိုမိုကြီးမားသော အားဖြင့် ထိခိုက်လာသည်။ ထို့ပြင် တရုတ်၏ စီးပွားရေးကူဗားမှုသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အချိန်တစ်ခုလျှင် လျော့ချခဲ့သည်။ စီးပွားရေးကို ပြန်လည်လှမ်းမှားစေရန်အတွက် ပုံမှန်အားဖြင့် စီးပွားရေးကို ပြန်လည်လှမ်းမှားစေရန် တရုတ်၏ စီးပွားရေးကို ပြန်လည်လှမ်းမှားစေရန် အားလုံးကို ပြန်လည်လှမ်းမှားစေရန် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပြန်လည်လာမှုကို အားကောင်းစွာ ထိန်းသိမ်းပေးရန်အတွက် အဓိကအင်ဂျင်အဖြစ် ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင်ကမ္ဘာလုံးရဲ့လေးထောင်လိုအပ်မှုဟာဘယ်လိုပြောင်းလဲမည်? ဒေသအဖွဲ့အစုအလိုက်ဆိုရင်၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင်ကမ္ဘာလုံးရဲ့လေးထောင်လိုအပ်မှုဟာအောက်ပါအတိုင်းအတိုင်းဖြစ်မည်:
အာရှ - ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာလုံးရှိ -fi nancial environment တိုးတက်မှု၊ ရူးသီး-ယူကျွန်း ဆက်ဆံရေးနှင့် တရုတ်၏ စီးပွားရေးအճဿဆးထွက်မှုအချို့က အာရှ၏ စီးပွားရေးအճဿဆးထွက်မှုကို ပိုမိုကြီးမားသော ပြဿနာများဖြင့် မျှဝေပေးသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွက် ရှေ့ကြောင်းကြည့်ရာတွင်၊ အာရှသည် ကမ္ဘာလုံးရှိ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အကောင်းဆုံးနေရာတွင်ရှိပြီး၊ လျှော်လွှားသော လျှော်လွှားမှု၏ အဆင့်ကို ပိုမိုမျှဝေပေးမည်ဟု မျှော်လင့်ပြီး၊ စီးပွားရေးအճဿဆးထွက်မှုသည် အခြားဒေသများထက်ပင် ပိုမိုမျှဝေပေးမည်။ ernational Monetary Fund (IMF) ၏ မူတည်ချက်အရ၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အာရှ၏ စီးပွားရေးအճဿဆးထွက်မှုအရာရှိ ၄.၃% ဖြစ်မည်။ ပြီးပြည့်စုံသော မူတည်ချက်အရ၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အာရှ၏ သီးသန့်လောင်းအား ၁.၂၇၃ ဘီလီယံတန်ခန့်ဖြစ်ပြီး၊ ၀.၅% တိုးမြှင့်မည်။
ဥရောပ - ရုရှားနှင့် ယူကျိန်းအကြောင်းဆိုင်ရာ ပြတ်တော်မှုကြောင့် ကမ္ဘာလုံး၏ ဆိုင်ရာသုတေသန ခွဲထွက်စောင့်ကြည့်ရေး ပိုမိုတားတွက်ဖြစ်လာပြီး ERGY နှင့် အစားအစာ၏ ဈေးနှုန်းမှာ တိုးတက်လာနေသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဥရောပရှိ စီးပွားရေးမှာ ကြီးမားသော ပြဿနာများနှင့် မော်လိုင်းကို မျှော်လင့်မည်ဖြစ်ပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ကျဆင်းမှုက ကြောင့်ဖြစ်သော အမြင့်တိုးတက်သော လျှော့ချမှု၊ ကူးသွားမှုပြဿနာများကြောင့်ဖြစ်သော အင်ဂျင်နီယာရေးဆိုင်ရာ ပြဿနာများ၊ နေထိုင်သူများ၏ ကျန်းမာရေးဝန်ကြေးများ၏ တိုးတက်မှု၊ နှင့် စီးပွားရေးရှိ ရှုံးကျင်းမှုများ၏ သုံးစွဲမှုကို ကြီးမားစွာ ထိခိုက်ပေးမည်ဖြစ်သည်။ ပြည့်စုံစွာ ခံယူရေးဆိုင်ရာ မှတ်တမ်းများအရ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဥရောပရှိ လောင်း၏ လိုအပ်မှုမှာ ၁၉၃ သန်း တန်ခန့်ဖြစ်ပြီး နှစ်စဉ် ဆင်တူမှုမှာ ၁.၄% ကျဆင်းမည်ဖြစ်သည်။
CIS နိုင်ငံများ - ရုရှားနှင့် ယူက్ရေးနိုင်ငံများအကြား ပြိုင်ပွဲ၏ ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြင့် CIS အဓိက စီးပွားရေးနှစ်မျိုး၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် အများအပြား ဆိုးရွားခဲ့သည်။ 2023 ခုနှစ်တွင်၊ ရုရှား-ယူကျွန်းနိုင်ငံအကြား ပြိုင်ပွဲသည် အခြေခံအချက်များအဖြစ် ကြီးမားသော မူလသဘောတူညီမှုများဖြင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည်။ ဥရောပသူငယ်တို့၊ "de-Russianization" နှင့် G7 နိုင်ငံများသည် ရုရှားအား လုံးဝ ပိတ်ပင်ခြင်းများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်လျှင် 2023 ခုနှစ်တွင်၊ ရုရှား၏ လောင်းလိုအပ်ချက်မှာ CIS တစ်ဝှမ်းလောင်းလိုအပ်ချက်၏ 75% အနီးပါးကို ကိုင်တွယ်ထားသည်။ 2023 ခုနှစ်တွင်၊ ရုရှား၏ လောင်းလိုအပ်ချက်သည် CIS တစ်ဝှမ်းလောင်းလိုအပ်ချက်၏ 75% အနီးပါးကို ကိုင်တွယ်ထားသည်။ ထို့ပြင် ရုရှား၏ စက်မှု၊ ကားများနှင့် အခြားအချက်အလက်များ၏ အကြံပြုထုတ်ကုန်များကို ပိတ်ပင်ခြင်းဖြင့် လောင်းလိုအပ်ချက်၏ အဓိကအောက်ဆုံးအပိုင်းများသည် ဆိုးလာမည်ဖြစ်ပြီး CIS နိုင်ငံများ၏ လောင်းလိုအပ်ချက်များကို ထပ်တိုးဆိုးလာစေမည်ဖြစ်သည်။ ပြီးဆုံးမှုအဆင့်တွင်၊ 2023 ခုနှစ်တွင် CIS နိုင်ငံများ၏ လောင်းလိုအပ်ချက်မှာ ၅၀ သန်းတန်ချိန်ရှိပြီး နှစ်ပြီးအတိုင်း 6.1% ကျဆင်းခဲ့သည်။
အမေရိကန်တိုင်း - ernational Monetary Fund သည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်တိုင်းရဲ့ စီးပွားရေးလျှုံ့ဆော်မှုအဆုံးဖြတ်ချက်က ၁.၀% ဖြစ်မည်ဟု ရာဇဝင်ထုတ်ယူခဲ့သည်။ မြင့်မားသော ကုန်ကျစ်နှုန်းများက လုပ်ငန်းရှိ ကုန်ကျစ်များကို တိုးတက်စေပြီး၊ ထုတ်လုပ်ရေးနှင့် ဆောင်းပါးလုပ်ငန်းများအတွင်း လုပ်ငန်းများကို ဖွံ့ဖြိုးစေရန် မကြာခဏ မဟုတ်ပါ။ ထပ်ပြောရာမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ အသစ်ထုတ်လွှင့်သော အခြေခံအထိပ်ပြင်ဆင်ရေးမှူးများကို အခြေခံအထိပ်ပြင်ဆင်ရေးကို တိုးတက်စေပြီး၊ ERGY လုပ်ငန်းများကို တိုးတက်စေပြီး၊ လုပ်ငန်းများကို တိုးတက်စေပါသည်။ အမေရိကန်တိုင်းရဲ့ စီးပွားရေးနှင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဆောင်းပါး၊ ထုတ်လုပ်ရေး၊ ကားလုပ်ငန်းနှင့် အင်္ဂါများကို ဖွံ့ဖြိုးစေရန် မျှော်လင့်ထားသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်တိုင်းရဲ့ လောင်းကိုင်လျှုံ့ဆော်မှုက ၁၄၃ သန်းတန်ခန့်ဖြစ်မည်ဟု မျှော်လင့်ထားပြီး၊ နှစ်တိုင်း ၁.၀% တိုးမြှင့်မည်ဖြစ်သည်။
တောင်အမေရိက - ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာပိုင်းခြေကြီးများဖြင့် တောင်အမေရိကနိုင်ငံများသည် ယူနိုင်ငံတိုင်း၏ ကုန်စုံတွင် အားထုတ်ပြီး ကုန်စုံကို ပြန်လည်ထိန်းချုပ်ရန်၊ ပိုင်းခြေကြီးကို ကိုင်ဆောင်ရန်နှင့် အလုပ်များကို ဖန်တီးရန်အတွက် ပိုမိုကြီးမားသော အားဖြင့် မျှဝေရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကုန်စုံရောင်းကိန်းမှာ နိမ့်ကျလာမည်ဖြစ်ပြီး ကokusီမီတက်ဖောင်းကို ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် တောင်အမေရိကဒေသ၏ ကုန်စုံရောင်းကိန်းမှာ ၁.၆% ပြုလုပ်မည်ဟု ကိုယ်စားလှယ်များက ခန့်မှန်းထားပါသည်။ ထိုအကြောင်းအရ အခြေခံအဆောက်အအုံတွင် အိမ်ခြေဆောက်လုပ်ရေး၊ အသစ်သစ်သို့ အင်အားပြန်လည်လုပ်ဆောင်ရေး၊ ချောင်းမြစ်များ၊ သံ့အိုင်နှင့် ဂိုးပရောဂျက်များတွင် ဘရာဇီလ်ရှိ လောင်းကိုင်များအတွက် လိုအပ်ချက်များကို တိုးတက်စေရန် တောင်အမေရိကဒေသတွင် လောင်းကိုင်များအတွက် လိုအပ်ချက်များကို ပြန်လည်တိုးတက်စေရန် လောင်းကိုင်များအတွက် လိုအပ်ချက်များကို တိုးတက်စေရန် ပြောင်းလဲမည်ဖြစ်ပါသည်။ ပြီးဆုံးမှာ တောင်အမေရိကဒေသတွင် လောင်းကိုင်များအတွက် လိုအပ်ချက်များကို ၄၂.၄၄ သန်းတန်ခန့် တိုးတက်မည်ဖြစ်ပြီး ၁.၉% တိုးမည်ဖြစ်ပါသည်။
အာဖရိက - ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးလျှု့းလွှု့တိုးခြင်းဟာ ပိုမိုမြင့်မားလာခဲ့သည်။ ရူဆီ-ယူက్ရိန်း ပြင်ဆင်မှု၏ သက်ရောက်မှုအောက်တွင် ကokusကုန်ကဦးစီးဝါးများ၏ ကျွန်းစွာတိုးမြှင့်လာခြင်း၊ ဥရောပနိုင်ငံများထဲမှ berapa နိုင်ငံများက အာဖရိကသို့ သူတို့၏ ERGY လိုအပ်ချက်ကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် အာဖရိက၏ စီးပွားရေးကို ကူညီပေးခဲ့သည်။ ကokusကုန်ကဦးစီးဝါးများ၏ တိုးခြင်းနှင့် အများအပြား infrastructure projects တွင် construction စတင်လာခြင်းဖြင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အာဖရိက၏ steel demand က ၄၁.၃ million tons ထိ ရောက်ရန် မျှော်လင့်ထားပြီး ၅.၁% နှုန်းနှင့် နှစ်စဉ်တိုးခြင်း မျှော်လင့်ထားသည်။
အလယ်ပိုင်း - ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အလယ်ပိုင်းရှိ ကုန်မြေးစီးရာထူးသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ น้ำมันစီးရာထူး၊ ကိုးကားရောဂါကို ကန့်သတ်ရန် ဆောင်ရွက်မှုများ၊ ကုန်မြေးစီးရာထူးကို ထိန်းသိမ်းဖို့ ဆောင်ရွက်မှုများနှင့် ရောဂါကြောင့်ဖြစ်ပေါ်သော ကုန်မြေးစီးရာထူးအပြစ်များကို ပြန်လည်ဖြည့်စွက်ရန် ဆောင်ရွက်မှုများတို့ပေါ်မူတယ်။ အပြင် ဒေသဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာ ပြဿနာများနှင့် အခြားအချက်များက အလယ်ပိုင်းရဲ့ ကုန်မြေးစီးရာထူးဖြစ်စဉ်မှာ မူဝါဒများဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အင်တာနှင့် ဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီ (IMF) က ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အလယ်ပိုင်းဒေသရဲ့ ကုန်မြေးစီးရာထူးအဆင့်ကို ၅% ဟု ရှာဖွေခဲ့ပါတယ်။ ပြီးတော့ ပုံမှန်ဆုံးဖြင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အလယ်ပိုင်းရဲ့ လောင်းလိုအပ်ချိန်က ၅၁ သန်းတန်ခန့်ဖြစ်ပြီး နှစ်စဉ်တိုးချဲ့အရာက ၂% ခန့်ဖြစ်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပါသည်။
အိုရှီးယား - အိုရှီးယားတွင် လေးထောင်ကို အများဆုံး သုံးသည့် နိုင်ငံများမှာ ဩစတြေးလျနှင့် နူးဇီလန် ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ဩစတြေးလျရှိ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ တောင်းပြန်လာလာ ပြန်လည် ရဲကားလာခဲ့ပြီး စီးပွားရေးဝါဒီများ၏ သုံးသပ်မှုလည်း တိုးတက်ခဲ့သည်။ နူးဇီလန်စီးပွားရေးကို ဝန်ဆောင်မှုအင်ဒိုင်းနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ၏ ပြန်လည်လာမှုကြောင့် ပြန်လာခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးပုံမှန်အဖွဲ့က ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဩစတြေးလျနှင့် နူးဇီလန်၏ စီးပွားရေးကူးလာမှုအချိန်ကို ၁.၉% ဟု ရှားခဲ့သည်။ ပြည့်စုံစွာ ရှာဖွေဖြစ်စေရန်၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် အိုရှီးယားတွင် လေးထောင်လိုအပ်မှုမှာ ၇.၁ သန်းတိုင်း ဖြစ်ပြီး၊ နှစ်ပြီးတိုင် ၂.၉% တိုးခဲ့သည်။
ကမ္ဘာလုံးရှိ အဓိက ဒေသများ၏ လောင်စတီလိုအပ်ချက်များအတွက် ရှုံးထားသော ပြောင်းလဲမှုများကို 2022 ခုနှစ်တွင်၊ ရုရှား-ယူကရိန်း ဆက်စပ်မှုနှင့် စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကြောင့်၊ အာရှ၊ ဥရောပ၊ စစ်(CIS) နိုင်ငံများနှင့် တောင်အမေရိကတို့၏ လောင်စတီကိုယ်စားလှယ်များသည် အနည်းဆုံးဖြစ်လာပါသည်။ ထိုအချို့တွင်၊ စစ်(CIS) နိုင်ငံများတွင် ရုရှား-ယူကရိန်း ဆက်စပ်မှုက ဒေသရှိ နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးမှုအပေါ်တွင် အများဆုံးပြောင်းလဲမှုကို ဖြစ်စေခဲ့ပြီး၊ လောင်စတီကိုယ်စားလှယ်မှုသည် နှစ်စဉ်နှုန်းဖြင့် 8.8% ကျဆင်းခဲ့သည်။ မြောက်အမေရိက၊ အာဖရိက၊ အလယ်ပိုင်းတောင်မြူနိုင်ငံများနှင့် အိုးရှိုင်းတို့၏ လောင်စတီကိုယ်စားလှယ်များသည် တိုးခြင်းကို မြင်ကြားခဲ့ပြီး၊ နှစ်စဉ်နှုန်းတိုးခြင်းမှာ 0.9%,2.9%,2.1%,နှင့် 4.5% ဖြစ်သည်။ 2023 ခုနှစ်တွင်၊ စစ်(CIS) နိုင်ငံများနှင့် ဥရောပတို့၏ လောင်စတီလိုအပ်ချက်များသည် ဆက်လက်ကျဆင်းလာမည်ဟု မျှော်လင့်ပြီး၊ အခြားဒေသများတွင် လောင်စတီလိုအပ်ချက်များသည် နည်းမျှတိုးလာမည်ဖြစ်သည်။
၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် လူမှုအကြောင်းအရာများမှ သီးသန့်ဒေသများ၏ လေးထောင်းလိုအပ်ချက်များ၏ ပုံစံပြောင်းလဲမှုများ၊ အာရှ၏ လေးထောင်းလိုအပ်ချက်မှု၏ အမျိုးအစားက ကမ္ဘာ့အရှေ့ဆုံးဖြစ်ပြီး ၇၁% အနည်းငယ်ခန့်မှန်းတွင် ထိန်းသိမ်းထားမည်ဖြစ်သည်။ ဥရောပနှင့် မြောက်အမေရိကတို့၏ လေးထောင်းလိုအပ်ချက်မှု၏ အမျိုးအစားက ကမ္ဘာ့ဒုတိယနှင့် တတိယအမျိုးအစားကို ထိန်းသိမ်းထားမည်ဖြစ်သည်။ ဥရောပ၏ လေးထောင်းလိုအပ်ချက်မှု၏ အမျိုးအစားက နှစ်တစ်ခုလျှင် ၀.၂ ရာခိုင်နှုန်းမှ လျော့ပါက ၁၀.၇% ဖြစ်မည်ဖြစ်သည်။ မြောက်အမေရိက၏ လေးထောင်းလိုအပ်ချက်မှု၏ အမျိုးအစားက နှစ်တစ်ခုလျှင် ၀.၃ ရာခိုင်နှုန်းမှ တိုးပါက ၇.၅% ဖြစ်မည်ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် စီအိစီ(CIS) နိုင်ငံများ၏ လေးထောင်းလိုအပ်ချက်မှု၏ အမျိုးအစားက ၂.၈% သို့ လျော့ပါက အလယ်ပိုင်းတိုင်းရင်းနှီးနှင့် တူညီမျှသော အခြေအနေဖြင့် ရှိမည်ဖြစ်သည်။ အာဖရိကနှင့် တောင်အမေရိကတို့၏ လေးထောင်းလိုအပ်ချက်မှု၏ အမျိုးအစားက ၂.၃% နှင့် ၂.၄% သို့ တိုးမည်ဖြစ်သည်။
ပြည့်စုံစွာ ကြည့်ရှုလျှင်၊ ကမ္ဘာလုံးနှင့် ဒေသအချို့၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် မီတာအလိုက် တောင်းဆိုင်ရာအချက်အလက်များကို ခြုံရှုံးလျှင်၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာလုံး၏ မီတာအလိုက် တောင်းဆိုင်ရာက ၁.၈၀၁ ဘီလီယံတန်ထိ ရောက်ရှိမည်ဟု မျှော်လင့်ထားပြီး၊ ၀.၄% တိုးမြှင့်မည်ဖြစ်သည်။